Natuurlijk bijenhouden

Zelf hebben we momenteel 3 bijenvolken die we op een natuurlijke wijze verzorgen. Natuurlijk bijenhouden is een bijvriendelijke manier van bijhouden waarbij het welzijn en de gezondheid van het bijenvolk voorop staat.

In 2018 was er de eerste conferentie van The Natural Beekeepers Trust:  “Learning from the Bees”. Door het bezoek aan deze conferentie zijn we beeguardians of bijenhoeders geworden, natuurlijke bijenhouders.

Hieronder vind je de aantekeningen die tijdens deze conferentie zijn gemaakt. Deze houden we aan tijdens het bijhoederschap:

Zo min mogelijk/geen management van het volk

Zo min mogelijk onnatuurlijke acties. In de natuur redden de bijen zich ook, waarom hebben ze management nodig?
Behandelingen worden niet gegeven. We gaan uit van de kracht van het bijenvolk zelf.
Als er we honing nodig is, alleen in de lente als er weer nieuwe dracht is. Je oogst dan de overtollige honing, dit stoort de bijen het minst.

Natuurlijke kasten, kleinere kasten

Beter voor kastklimaat en zwermdrift.
Thomas Seeley heeft het over de ideale boomholte van 40 liter. Als bijen op zoek zijn naar een nieuwe woonplek dan blijkt uit het onderzoek van Thomas Seeley dat ze een grote voorkeur geven aan een kast/boomholte van 40 liter. Dit is niet te groot en niet te klein

Varroa bestrijding is niet nodig

Varroa lijkt de grootste vijand/boosdoener van de bijenhouders.
Het wordt er bij een gewone cursus en in vele boeken met de paplepel ingegoten dat je dit moet behandelen. Bij een bijentuin van de Nederlandse bijenhouder vereniging staat het ook in het reglement: je moet behandelen tegen varroa anders kan je lidmaatschap ontzegt worden. In sommige landen ben je zelf wettelijk verplicht je volk te registreren en te behandelen (met gif!).
Behandelen lijkt averechts te werken (zoals antibiotica). Degeneratie i.p.v. regeneratie.
Door niet te behandelen wordt varroa niet resistent en gaan de bijen zelf aan de slag met de varroa.
Bijen kunnen varroa zelf aan. Ze kunnen varroa zelf onschadelijk maken. Ze bijten de pootjes eraf. Een eigenschap van de zwarte bij is dat het hier ‘gespecialiseerd’ in is.
Ook is er de pseudoschorpioen. Een klein beestje van 2 tot 8 mm. In het wild leeft deze in symbiose met de bijen en voedt zich met varoa, maar ook met de larve van de wasmot (een ander gevreesde vijand). Door een zo natuurlijk mogelijke kast nodig je de pseudoschorpioen uit om zich te huizen in de kast.

Hygiëne

Veel imkers lijken een soort smetvrees te hebben en willen naast bijen niets anders in hun kasten. Ze halen het propolis weg, zodat het er netjes uitziet. Maken elk stofje, vuiltje, beestje schoon.
Bijen zijn hygienisch van zichzelf en ze weten wat wel en niet in hun huis thuishoort.
Door honing weg te nemen op de verkeerde tijd moeten bijen focussen op honing en minder op poets gedrag. Kan disbalans in de kast brengen.
In het wild leven honingbijen samen met wel 8000 andere soorten beestjes (micro en macro).

Schimmels

Paul Stamets, een mycologist, heeft een immuunbooster voor bijen op basis van schimmels.
Hij kwam hierop doordat hij bijen het water van het mycellium van een bepaalde schimmel zag drinken. Logica bracht hem te denken dat wilde bijen in boomholtes wonen, waar schimmels ook groeien, de schimmels hebben een symbiotische functie en geven immuniteit tegen ziektes en parasieten. Dit was zijn hypotheses die hij met enkele onderzoeken heeft kunnen onderbouwen. Helaas is het middel nog in ontwikkeling, maar ik hou het in de gaten.

Luisteren naar de bijen

Luister naar je bijen, wat je wel en niet kan doen. Bijen kunnen je van alles vertellen. Als je leert luisteren kan je ze beter helpen.

Geen pak

Een punt waar ik zelf ook nog aan het leren ben. Om geen pak te dragen, het is als een harnas, wat niet het gevoel van vertrouwen aan je bijen geeft.
Bovendien kan je zonder handschoenen beter voelen hoe je de kast onderdelen en de bijen behandeld.

Voeren van bijen

Het is niet nodig om bijen te voeren als ze op een natuurlijke manier leven (zonder honing eraf te halen) en als ze genoeg voedsel hebben.
Nu is het zo dat er te weinig dracht in veel gebieden in Nederland lijkt te zijn. Waardoor je toch gaat bijvoeren, omdat je wilt dat je volk overleeft. Nu is dit ook dubieus, want er wordt suikerwater gegeven. Van suikerbiet die mogelijk bespoten is met gif, het zijn hoeveelheden die niet dodelijk zijn voor mensen, maar wel voor insecten. Bovendien bevat suikerwater alleen suiker, geen vitamines, mineralen, enzymen, sporenelementen die de bijen nodig hebben. Ongezond voor het volk. Minder overlevingskans. Geef je suiker? Gebruik dan biologische suiker en vul het aan met een kruidenthee (1:100) en EM, voor missende vitamines, mineralen, enzymen en sporenelementen.

Natuurlijke vermenigvuldiging

Het zwermen. Dit is ook iets wat je leert te voorkomen door de koninginnencellen te knijpen (het doden van de nieuwe koninginnen).
Het zwermen hartstikke goed is voor de gezondheid van de bijen, tegen varroamijt en andere ziektes. Er is een broedstop en er kan even schoongemaakt worden.
Ook helpt het de verspreiding van goede genen.
Ook kiezen de bijen zelf welke koningin de plaats mag innemen van de oude koningin.

Maak geen darren dood

Je leert om darrenraat uit de raat te halen (tegen varroa). In het conventionele imkeren wordt het belang van de dar onderschat. Hij lijkt niets te doen, maar hij is o.a. voor belang van goede genenoverdracht, wat erg belangrijk is voor het overleven van het volgende volk.
Bovendien geven de darren een soort rust in het volk, het zijn de rotsen in de bijensamenleving.

Telen

Een koningin paart met zo’n 10-15 darren tijdens meerdere bruidsvluchten. Ze paart met de beste darren.
Elke dar komt uit een volk met een specifiek specialisme. De bijen lijken te weten welke eitjes het meest geschikt zijn voor koninginnen, werksters en darren.
Bij het met de telen van bijen door de mens wordt er willekeurig een eitje gebruikt om een koningin van te maken. Je hebt geen idee waar je mee bezig bent als je bijen teelt.

We weten eigenlijk niets over bijen

Doordat de focus op honing is gericht, wordt er gezegd dat een bij die veel honing haalt, het goed doet, en een bij die dat niet doet, slecht. Maar dit lijkt een misconceptie te zijn. De bijen hebben meerdere taken, de bijen weten zelf wat het beste is. Omdat de meeste imkers zo kijken lijken zij de overlevingskans van de bijen niet in te kunnen schatten.

Neonicotinoïden/ Glyphosaat

Bijenhouden met EM, maakt het effect onschadelijk van de stoffen? Het zou logisch zijn, maar is nog niet onderbouwd.

Ecocide strafbaar maken

Een belangrijk project is stopecocide.earth, voormalig missionlifeforce.org oppgericht daar advocate Polly Higgins. Zij pleiten voor het strafbaar maken van ‘Crimes against Earth, Nature and Humanity’. Hierdoor zullen grote bedrijven, overheden en de grote bazen (CEO’s, ministers) moeten stoppen met het vervuilen en vergiftigen van de Aarde, zij kunnen hier anders voor terecht staan.